Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος: Γ. Κουλιεράκης, Ph.D., Ψυχολόγος της Υγείας, Επιστημονικός Συνεργάτης ΕΣΔΥ, Τομέας Κοινωνιολογίας
Στόχος Σεμιναρίου
Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τους ψυχολογικούς παράγοντες που διέπουν τις συμπεριφορές των ατόμων σε θέματα υγείας, στο πλαίσιο των υπηρεσιών υγείας.
Ειδικότεροι στόχοι του μαθήματος είναι: α) να παρουσιάσει θεωρητικά και με παραδείγματα το ερμηνευτικό πλαίσιο των ατομικών συμπεριφορών, στις υπηρεσίες υγείας, β) να βοηθήσει στην σε βάθος κατανόηση και ερμηνεία, των πρακτικών που παρατηρούνται στις υπηρεσίες υγείας, γ) να διευκολύνει στην αποτελεσματική άσκηση της διοίκησης, της διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού και της αποτίμησης της αποτελεσματικότητας του έργου στελεχών των υπηρεσιών υγείας.
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση:
(α) να αναγνωρίζουν το ρόλο των κοινωνικο-γνωστικών παραγόντων και μεταβλητών στη διαμόρφωση των συμπεριφορών υγείας, να κατανοούν τη διεργασία της αλλαγής συμπεριφοράς και να περιγράψουν 2-3 ψυχολογικούς και γνωστικούς παράγοντες που επηρεάζουν τις ατομικές πρακτικές, στο πλαίσιο της δημόσιας υγείας και των υπηρεσιών υγείας,
(β) να εκτιμούν το ρόλο της διαπροσωπικής επικοινωνίας στο πλαίσιο της παροχής φροντίδας υγείας, να αναγνωρίζουν τους φραγμούς στην επικοινωνία και να χρησιμοποιούν τις απαραίτητες δεξιότητες επικοινωνίας,
(γ) να εξηγούν τη συμπεριφορά των χρηστών των υπηρεσιών υγείας, να αναλύουν τις κρίσεις στις δομές υγείας στα συνθετικά τους στοιχεία και να καταδεικνύουν πρακτικές λύσεις σε θέματα που σχετίζονται με την ατομική συμπεριφορά στις υπηρεσίες υγείας,
(δ) να κατανοούν το ρόλο του στρες και της διαχείρισής του στην υγεία και την εργασία και να διακρίνουν φαινόμενα όπως η επαγγελματική εξουθένωση και η ψυχολογική παρενόχληση.
(ε) να συνειδητοποιήσουν την πολυπλοκότητα της διαχείρισης μιας χρόνιας ασθένειας,
(στ) να αποδέχονται την αναγκαιότητα σύμπλευσης των επιστημών στην ερμηνεία των ατομικών συμπεριφορών στις υπηρεσίες υγείας.
Αντικείμενο – Παραδοτέο Υλικό
Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει την ακόλουθη θεματολογία:
| 1. | Υγεία και ασθένεια: από το κοινωνικό, στο ατομικό |
| 2. | Αντιλήψεις για την υγεία και την ασθένεια και συμπεριφορές υγείας: τα κοινωνικο-γνωστικά μοντέλα. Θεωρία – εφαρμογές Ι |
| 3. | Αντιλήψεις για την υγεία και την ασθένεια και συμπεριφορές υγείας: τα κοινωνικο-γνωστικά μοντέλα. Θεωρία – εφαρμογές ΙΙ |
| 4. | Μοντέλα & διεργασίες αλλαγής της συμπεριφοράς |
| 5. | Διαπροσωπική επικοινωνία στις υπηρεσίες υγείας – ικανοποίηση – τήρηση των οδηγιών |
| 6. | Φραγμοί και δεξιότητες επικοινωνία |
| 7. | Εγγραμματοσύνη σε θέματα υγείας (Health Literacy) |
| 8. | Ψυχολογικές διεργασίες και γνωστική αναπαράσταση της ασθένειας |
| 9. | Θέματα στο εργασιακό περιβάλλον των υπηρεσιών υγείας – Στρες |
| 10. | Θέματα στο εργασιακό περιβάλλον των υπηρεσιών υγείας – Επαγγελματική εξουθένωση |
| 11. | Θέματα στο εργασιακό περιβάλλον των υπηρεσιών υγείας – Ψυχολογική παρενόχληση (mobbing) |
| 12. | Συμπεριφορικά οικονομικά (behavioural economics): η συνάντηση της ψυχολογίας με τα οικονομικά της υγείας |
| 13. | Διαχείριση κρίσεων στις υπηρεσίες υγείας |
| 14. | Μέθοδοι και τεχνικές έρευνας στην ψυχολογία της υγείας |
Οι σχεδιασμένες μαθησιακές δραστηριότητες και οι διδακτικές μέθοδοι περιλαμβάνουν:
Εισηγήσεις, ανάλυση παραδειγμάτων, ασκήσεις, χρήση ιστολογίου.
Το παραδοτέο υλικό περιλαμβάνει ηλεκτρονικές σημειώσεις και ανάρτηση σχετικών άρθρων καθώς και κατάλογο συμπληρωματικής βιβλιογραφίας για τυχόν ενδιαφερομένους.
Η επίδοση στις εξετάσεις υπολογίζεται ως εξής: 100% του τελικού βαθμού από τις γραπτές εξετάσεις
Σκοπός διεξαγωγής σεμιναρίου
Οι ατομικές συμπεριφορές (και) στο πλαίσιο των υπηρεσιών υγείας καθορίζονται από παράγοντες κοινωνικούς (π.χ. εθνικότητα), πολιτισμικούς (π.χ. θρήσκευμα), οργανωτικούς (π.χ. δομή και οργάνωση των υπηρεσιών υγείας) και ενδοατομικούς – ψυχολογικούς (π.χ. αντιλήψεις για την υγεία και την αρρώστια).
Η σκοπιμότητα διεξαγωγής ενός τέτοιου μαθήματος είναι ουσιαστική, δεδομένου ότι όσοι ασκούν (ή πρόκειται να ασκήσουν) διοίκηση στις υπηρεσίες υγείας οφείλουν να αντιλαμβάνονται και να διακρίνουν όλους τους πιθανούς προσδιοριστές της συμπεριφοράς, τόσο των εργαζομένων, όσο και των χρηστών στις υπηρεσίες υγείας. Με τον τρόπο αυτό ωφελούνται και διευκολύνονται στη λήψη αποφάσεων αναφορικά με τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού των υπηρεσιών υγείας, αλλά και την ουσιαστική επίλυση των θεμάτων των χρηστών.
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του σεμιναρίου χορηγείται Πιστοποιητικό Παρακολούθησης από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας.