Καθηγητής Αντζουλάτος Άγγελος

Το μάθημα αυτό κτίζει ένα λογικό πλαίσιο για την ανάλυση των χρηματοοικονομικών εξελίξεων στον πολύπλοκο και ταχύτατα μεταβαλλόμενο κόσμο στον οποίο ζούμε, με εστίαση στα τρέχοντα αδιέξοδα της ελληνικής οικονομίας.

Ανάμεσα στα εξεταζόμενα ερωτήματα ξεχωρίζουν

  • Πως φθάσαμε στην κρίση το 2010
  • Κατά πόσον η αντιμετώπισή της ήταν η καλύτερη δυνατή
  • Πως η Ελλάδα έπεσε σε αναπτυξιακή ‘παγίδα’ από την οποία είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεφύγει
  • Τι επιλογές υπάρχουν, και τι κινδύνους ενέχει κάθε μία.

Το μάθημα συνδυάζει τη θεωρία με την πράξη. Η θεωρία συνίσταται στη λογική θεμελίωση όλων των συμπερασμάτων, η πράξη στη χρήση πολλών πραγματικών στοιχείων.

Η δε προσέγγισή του βασίζεται σε τρεις άξονες:

  • Στο κτίσιμο ενός γερού λογικού υποβάθρου για την κατανόηση και των εξελίξεων αλλά και των αριθμών —των στοιχείων που ανακοινώνουν οι εθνικές στατιστικές υπηρεσίες.
  • Σε αναλύσεις πραγματικών καταστάσεων από την τρέχουσα επικαιρότητα και την οικονομική ιστορία, και ασκήσεις για καλύτερη εμπέδωση της θεωρίας.
  • Την επισήμανση επενδυτικών κινδύνων και ευκαιριών, συνήθως με αναφορά στις τρέχουσες εξελίξεις.

Το αναλυτικό πρόγραμμα ακολουθεί. Οι παραπομπές για μελέτη αντιστοιχούν στις ενότητες του βιβλίου Κυβερνήσεις, Χρηματαγορές και Μακροοικονομία.

 

Αναλυτική Περιγραφή

Α. Βασικές Έννοιες

Εβδομάδα 1η

  1. Εισαγωγή (κεφάλαιο 1)
  1. Θέματα προς Συζήτηση & Προβληματισμό

Εβδομάδα 2η & 3η

  1. Μέτρηση Μακροοικονομικών Μεγεθών, με έμφαση στους Εξωτερικούς Λογαριασμούς Μίας Χώρας (κεφάλαιο 2)

Ανάλυση: Ήταν η ελληνική κρίση ‘κεραυνός εν αιθρία’; Ή αναμενόμενη πολλά χρόνια πριν ξεσπάσει;

Εβδομάδα 4η – 6η

  1. Δείκτες Τιμών & Πληθωρισμός – Η Επιτομή της Πολυπλοκότητας της Οικονομικής Ζωής (κεφάλαιο 3)
  1. Πληθωρισμός & Επιτόκια – Ο Ρόλος του Θεσμικού Πλαισίου (κεφάλαιο 4)
  1. Πληθωρισμός, Υπερπληθωρισμός, Αντιπληθωρισμός και τα Οφέλη της Σταθερότητας των Τιμών (κεφάλαιο 5)

Ανάλυση: Ήταν σωστή η εστίαση του σταθεροποιητικού προγράμματος; Τι κινδύνους ενείχε στην τότε οικονομική συγκυρία;
Εμφανίστηκαν αυτοί οι (αναμενόμενοι) κίνδυνοι;
Μήπως ο πληθωρισμός ήταν (και είναι) μέρος της ‘λύσεως’;
Τρέχουσα συγκυρία: Εντός ή εκτός της ΟΝΕ; Κίνδυνοι και ευκαιρίες.

Εβδομάδα 7η

  1. Οικονομικοί Κύκλοι – Ανατομία & Πρόβλεψη (κεφάλαιο 6)

 

Β. Ανάλυση Διακυμάνσεων

Εβδομάδα 8η

  1. Λογική Θεμελίωση των Υποδειγμάτων – Αναζητώντας τη Χρυσή Τομή μεταξύ Ευχρηστίας & Αποτελεσματικότητας (κεφάλαιο 7)

Εβδομάδα 9η & 10η

  1. Αναλύσεις Σεναρίων & Διαταραχών – Ι: «Κεϋνσιανός Σταυρός»  (κεφάλαιο 8)

Εβδομάδα 11η – 14η

  1. Αναλύσεις Σεναρίων & Διαταραχών – ΙΙ: Το Υπόδειγμα IS/LM (κεφάλαια 9 & 10)
  • Με έμφαση σε θέματα οικονομικής πολιτικής και στην αποσταθεροποιητική δυναμική των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού και του δημοσίου χρέους

Ανάλυση: Τα ελλείμματα του προϋπολογισμού ήταν αιτία ή αποτέλεσμα της υποβόσκουσας κρίσεως;
Θα μπορούσαν να είχαν αντιμετωπιστεί με μικρότερο κόστος για την ελληνική οικονομία και κοινωνία; Πως θα μπορούσαν να είχαν συμβάλει σε αυτό η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι άλλες χώρες-μέλη της ΟΝΕ;

Εβδομάδα 15η
Ενδιάμεση Εξέταση

 

Γ. Τράπεζες και Νομισματική Πολιτική

Εβδομάδα 16η & 17η

  1. Νομισματική Πολιτική – Οι Κύριοι Παίκτες και οι Αποφάσεις τους  (κεφάλαιο 11)
  • Με έμφαση στις αποφάσεις και τους κινδύνους των τραπεζών

Εβδομάδα 18η & 19η

  1. Κεντρική Τραπεζική – Νομισματική Πολιτική & Χρηματοοικονομική Σταθερότητα  (κεφάλαιο 12)
  • Με έμφαση στη δύσκολη συμβίωση των κεντρικών τραπεζών και των χρηματαγορών

Ανάλυση: Ποιος ο ρόλος των τραπεζών, ελληνικών και ξένων, τα χρόνια πριν την κρίση;
Ποια η δυνητική συμβολή τους τώρα, στην άμβλυνση των επιπτώσεων της κρίσεως; Πως θα μπορούσε να συμβάλει σε αυτήν την προσπάθεια η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα;

 

Δ. Επιδράσεις από τη Διεθνή Οικονομία και τις Διεθνείς Χρηματαγορές

Εβδομάδα 20η

  1. Συναλλαγματικές Ισοτιμίες – Βασικές Έννοιες  (κεφάλαιο 13)

Ανάλυση: Το 2010, τι επιλογές υπήρχαν για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ανταγωνιστικότητας της χώρας; Τι οικονομικούς κινδύνους ενείχαν;
Ήταν ‘λύση’ η έξοδος από το ευρώ;

Εβδομάδα 21η & 22η

  1. Το Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών – Ανάλυση με τη Συνθήκη Ισοδυναμίας των Επιτοκίων  (κεφάλαιο 14)

Ανάλυση: Πως η έξοδος της Ελλάδος από το ευρώ θα υπονόμευε την ύπαρξη της Ευρωζώνης; Τότε (το 2010) και τώρα.

Εβδομάδα 23η – 26η

  1. Ανάλυση Σεναρίων & Διαταραχών – ΙΙΙ: Το Υπόδειγμα Mundel-Fleming – Η Αγορά Συναλλάγματος και οι Διεθνείς Χρηματαγορές στο Προσκήνιο  (κεφάλαια 15 & 16)

Ανάλυση: Κρίνοντας από την εμπειρία του ‘Ιρλανδικού θαύματος’, ήταν λογικό να περιμένουμε το 2010 ότι θα επιτύγχανε το ελληνικό πρόγραμμα σταθεροποιήσεως; Ή ήταν αναμενόμενη –αν όχι προδιαγεγραμμένη— η αποτυχία του;
Πως οι διεθνείς χρηματαγορές συνέβαλλαν στη διόγκωση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας τα χρόνια πριν το ξέσπασμα της κρίσεως; Ήταν ‘δίκαιος’ ο επιμερισμός του κόστους της κρίσεως;
Grexit: Η συνέχιση της νυν εφαρμοζομένης πολιτικής εγγυάται την αποφυγή του;
Τι χρειάζεται για να ξεφύγει η Ελλάδα από την ‘παγίδα’ στην οποία έχει πέσει;

Εβδομάδα 27η – 29η

  1. Διεθνή Επενδυτικά Κεφάλαια – Η Άναρχη Πειθαρχία των Αγορών (κεφάλαιο 17)
  2. Χρηματαγορές και το Διεθνές Νομισματικό Σύστημα (κεφάλαιο 18)

Ανάλυση: Υπάρχει έλλειμμα (οικονομικής) ηγεσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Ποιες οι δυνητικές επιπτώσεις του για την σταθερότητα της Ευρωζώνης;

Εβδομάδες 30η – 32η

Μελέτη για την εξέταση

Ανάλυση πραγματικής καταστάσεως από το Harvard Business School (κατόπιν συνεννοήσεως)

Τελική Εξέταση

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του σεμιναρίου χορηγείται Πιστοποιητικό Παρακολούθησης από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς.