Διδάσκων: Γεώργιος Μ. Κατσιμπρής, Καθηγητής Τμήματος Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής Πανεπιστημίου Πειραιώς
Στόχος Μαθήματος
Το μάθημα αυτό, κατ’ αρχή εισάγει τους φοιτητές στην αντίληψη του οικονομολόγου για τον κόσμο. Εξετάζει με ποιο τρόπο οι οικονομολόγοι προσεγγίζουν τη μελέτη τους. Διερευνάται ο ρόλος των υποθέσεων στην ανάπτυξη μιας θεωρίας και εισάγει την έννοια του οικονομικού υποδείγματος. Εξηγεί γιατί διενεργείται εμπόριο μεταξύ των ανθρώπων μιας χώρας αλλά και μεταξύ χωρών, χρησιμοποιώντας τη θεωρία του συγκριτικού πλεονεκτήματος. Εισάγονται τα βασικά εργαλεία της ζήτησης και προσφοράς, αναπτύσσεται η έννοια της ισορροπίας της αγοράς και εισάγεται η έννοια της ελαστικότητας. Χρησιμοποιούνται τα εργαλεία της ζήτησης, της προσφοράς και της ελαστικότητας για να εξεταστούν το αποτέλεσμα των κρατικών παρεμβάσεων στη λειτουργία των αγορών εξετάζοντας: τον έλεγχο των ενοικίων, το νόμο για τα κατώτατα ημερομίσθια και μισθούς, και την επιβολή φόρων καθώς και περιπτώσεις αποτυχίας των αγορών (εξωτερικότητες). Επίσης, παρουσιάζεται η Θεωρία Επιλογών Καταναλωτού και αναλύεται η λήψη αποφάσεων των καταναλωτών με τη χρησιμοποίηση εισοδηματικών περιορισμών και των καμπυλών αδιαφορίας και θεμελιώνεται και θεωρητικά η καμπύλη ζήτησης. Στη συνέχεια εξετάζεται η συμπεριφορά των επιχειρήσεων. Εξετάζεται το κόστος παραγωγής και θεμελιώνονται οι καμπύλες κόστους. Εξετάζεται η συμπεριφορά: i) της τέλειας ανταγωνιστικής επιχείρησης και προσδιορίζεται η καμπύλη προσφοράς, ii) του μονοπωλίου, iii) της ολιγοπωλιακής επιχείρησης και iv) της μονοπωλιακής ανταγωνιστικής επιχείρησης. Τέλος, εξετάζονται οι αγορές των συντελεστών παραγωγής και θεμελιώνεται η σχέση μεταξύ τιμών των συντελεστών παραγωγής και της οριακής παραγωγικότητας.
Αντικείμενο – Παραδοτέο Υλικό
1η Εβδομάδα: Βασικές Έννοιες:
- Πώς οι οικονομικές μονάδες (καταναλωτές, εργαζόμενοι, επιχειρήσεις, επενδυτές) λαμβάνουν οικονομικές αποφάσεις
- Πώς οι οικονομικές μονάδες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους
- Πώς λειτουργεί η οικονομία
- Πώς Σκέπτονται οι Οικονομολόγοι
2η Εβδομάδα: Αλληλεξάρτηση και τα οφέλη του Εμπορίου
- Παραγωγικές Δυνατότητες μια Οικονομίας
- Απόλυτο Πλεονέκτημα στην Παραγωγή Αγαθών
- Κόστος Ευκαιρίας παραγωγής ενός Αγαθού
- Συγκριτικό Πλεονέκτημα στην Παραγωγή Αγαθών
- Εξειδίκευση Παραγωγής και Εμπόριο
3η Εβδομάδα: Οι Αγοραίες Δυνάμεις της Προσφοράς και Ζήτησης
- Μορφές Αγοράς και Ανταγωνισμός
- Προσδιοριστικοί Παράγοντες της Ζήτησης ενός Αγαθού
- Προσδιοριστικοί Παράγοντες της Προσφοράς ενός Αγαθού
- Ισορροπία Αγοράς ενός Αγαθού
4η Εβδομάδα: Η Έννοια της Ελαστικότητας και οι Εφαρμογές της
- Ελαστικότητα της Ζήτησης ενός Αγαθού
- Ελαστικότητα της Προσφοράς ενός Αγαθού
- Εφαρμογές
5η Εβδομάδα: Αποτελέσματα Κρατικής Παρέμβασης στην Λειτουργία των Αγορών
- Κρατικός Έλεγχος Τιμών
- Καθορισμός Ανώτατων Τιμών
- Καθορισμός Κατώτατων Τιμών
- Επιβολή Φόρων και οι Συνέπειές τους
6η Εβδομάδα: Καταναλωτές, Παραγωγοί και η Αποτελεσματικότητα των Αγορών
- Το Πλεόνασμα του Καταναλωτή
- Το πλεόνασμα του Παραγωγού
- Αποτελεσματικότητα της Αγοράς
- Περιπτώσεις Αποτυχία της Αγοράς
7η & 8η Εβδομάδα: Θεωρία Επιλογών Καταναλωτή:
- Ο Εισοδηματικός Περιορισμός του Καταναλωτή
- Οι Προτιμήσεις του Καταναλωτή
- Καμπύλες Αδιαφορίας
- Αριστοποίηση: τι Επιλέγει ο Καταναλωτής
- Το Αποτέλεσμα των Μεταβολών του Εισοδήματος
- Κανονικά Αγαθά
- Κατώτερα Αγαθά
- Πως οι Μεταβολές της Τιμής Επηρεάζουν τις Επιλογές του Καταναλωτή
- Το αποτέλεσμα Υποκατάστασης
- Το Εισοδηματικό Αποτέλεσμα
- Θεμελίωση της Ζήτησης ενός Αγαθού
- Πως οι Μισθοί Επηρεάζουν την Προσφορά Εργασίας;
- Πως τα Επιτόκια Επηρεάζουν την Αποταμίευση των Νοικοκυριών; 9η Εβδομάδα: Το Κόστος Παραγωγής μιας Επιχείρησης
- Τι είναι Κόστος
- Συνάρτηση Παραγωγής
- Από την Συνάρτηση Παραγωγής στη Συνάρτηση Κόστους
- Κατηγορίες Κόστους
- Κόστος στη Βραχυχρόνια Περίοδο
- Κόστος στη Μακροχρόνια Περίοδο
10η & 11η Εβδομάδα: Η Μορφή της Τέλειας Ανταγωνιστικής Αγοράς
- Χαρακτηριστικά της Τέλειας Ανταγωνιστικής Αγοράς
- Τα Έσοδα της Τέλειας Ανταγωνιστικής Επιχείρησης
- Μεγιστοποίηση του Κέρδους και Ισορροπία της Επιμέρους Επιχείρησης
- Στη Βραχυχρόνια Περίοδο
- Στη Μακροχρόνια Πέριοδο
- Προσδιορισμός της Καμπύλης Προσφοράς της Ανταγωνιστικής Επιχείρησης
- Στη Βραχυχρόνια Περίοδο
- Στη Μακροχρόνια Περίοδο
12η & 13η Εβδομάδα: Η Μονοπωλιακή Επιχείρηση
- Πως Δημιουργούνται τα Μονοπώλια
- Έσοδα του Μονοπωλίου
- Μεγιστοποίηση του Κέρδους του Μονοπωλίου
- Το Κόστος της Ευημερίας του Μονοπωλίου
- Κρατικός Έλεγχος του Μονοπωλίου
- Διακριτική Τιμολογιακή Πολιτική 14η Εβδομάδα: Το Ολιγοπώλιο
- Πως Συγκρίνεται με την Τέλεια Ανταγωνιστική Μορφή Αγοράς και το Μονοπώλιο
- Ανταγωνισμός και Καρτέλ
- Ισορροπία Ολιγοπωλίου
- Θεωρία Παιγνίων και τα Οικονομικά της Συνεργασίας.
- Κρατική Πολιτική έναντι των Ολιγοπωλίων 15η Εβδομάδα: Η Μονοπωλιακός Ανταγωνισμός
- Ανταγωνισμός και Διαφοροποίηση Προϊόντων
- Ισορροπία της επιμέρους επιχείρησης:
- Στη Βραχυχρόνια Περίοδο
- Στη Mακροχρόνια Περίοδο
- Μονοπωλιακός Ανταγωνισμός και Κοινωνική Ευημερία
- Διαφήμιση
- Τα Υπέρ και τα Κατά της Διαφήμισης
16η Εβδομάδα: Η Αγορά των Συντελεστών Παραγωγής
- Θεμελίωση της Ζήτησης και Προσφοράς Εργασίας.
- Ισορροπία στην Αγορά Εργασίας.
- Οι Βασικοί Προσδιοριστικοί Παράγωνες της Παραγωγικότητας
- Η αγορές Κεφαλαίου και Εδάφους.
- Ισορροπία στις Αγορές Κεφαλαίου και Εδάφους.
- Δεσμοί μεταξύ των Συντελεστών Παραγωγής.
Το υλικό του μαθήματος αποτελείται από:
- Power Point διαφάνειες και σημειώσεις ανά θεματική ενότητα
- Test αυτοαξιολόγησης με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
Η τελική εξέταση είναι δομημένη με τη λογική των ερωτήσεων πολλαπλής επιλογής.
Διάρκεια
4 μήνες (16 εβδομάδες)
Προαπαιτούμενα Παρακολούθησης Μαθήματος
Δεν υπάρχουν
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του σεμιναρίου χορηγείται Πιστοποιητικό Παρακολούθησης από το Πανεπιστήμιο Πειραιώς.